Rượu (etanol) là một phân tử nhỏ nhưng có khả năng khuếch tán khắp cơ thể rất nhanh, trước khi được chuyển hóa (90%) trong gan. Chính điều này khiến rượu có thời gian để tác động lên tất cả các cơ quan (đặc biệt là não và tim), các mô và cơ. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng tìm hiểu tại sao rượu là nguyên nhân gây ra chuột rút.
Tìm hiểu về nguồn gốc trao đổi chất
Trong số các nguyên nhân gây chuột rút cơ, chúng ta cần lưu ý tới nguồn gốc trao đổi chất: sản xuất quá nhiều axit lactic và sau khi mất nước (mất nước), mất các chất chuyển hóa như natri hoặc kali.
Luyện tập thể thao có thể gây ra chuột rút, vì các sợi cơ sẽ bị phá hủy trong quá trình tập luyện và axit lactic sẽ được sản sinh quá mức.
Trên thực tế, sự co cơ liên tục sẽ hạn chế lưu thông máu và cung cấp oxy cho cơ. Chúng tiếp tục sử dụng đường (glucose) để hoạt động thông qua quá trình lên men lactic.
Sự chuyển đổi này cho phép giải phóng một ít năng lượng mà không cần oxy, nhưng sự tích tụ axit lactic gây ra mỏi cơ và hạn chế thời gian của những nỗ lực đó.
Đổ mồ hôi giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể trong khi hoạt động thể chất hoặc thể thao và duy trì nhiệt độ ổn định. Mồ hôi chứa nước, ngoài ra còn có các muối khoáng như natri và kali: những mất mát này cũng là nguyên nhân gây ra chuột rút cơ bắp.
Chuột rút trong trường hợp nghiện rượu cấp tính
Rượu tác động lên một loại hormone, hormone chống bài niệu hoặc vasopressin, bằng cách ngăn chặn sự tái hấp thu nước ở thận. Do đó, rượu làm tăng tốc độ lợi tiểu, đào thải nước tiểu: nước tiểu nhiều và trong (với bia chẳng hạn).
Uống rượu không giúp bổ sung thêm nước mà hoàn toàn ngược lại! Điều này dẫn đến mất nước, cảm giác khô miệng và đau đầu, có thể đi kèm với mất natri (đặc biệt khi uống nhiều bia), kali và magiê – tất cả các thành phần gây ra chuột rút cơ bắp.
Do đó, lời khuyên là hãy bổ sung đủ nước vào những buổi tối bạn uống rượu, xen kẽ giữa đồ uống có cồn và không cồn (nước, nước ép trái cây).
Ngoài ra, ở những người chơi thể thao (đặc biệt là các môn thể thao sức bền), rượu làm giảm khả năng sử dụng glucose và axit amin của cơ bắp, cả hai đều cần thiết để xây dựng các sợi cơ và mạch máu mới. Họ sẽ phải đối mặt với nguy cơ chấn thương cơ tăng mạnh. Do đó, không nên uống rượu sau giai đoạn tập luyện và phục hồi.
Ngoài ra, hãy cẩn thận với các loại nước tăng lực như Red Bull – không nên nhầm lẫn với đồ uống thể thao. Nhiều người tưởng rằng uống chung rượu với Red Bull sẽ đỡ mệt mỏi hơn, ít cảm giác khô miệng hơn, lâu bị say rượu. Nhưng thực tế tác dụng này chỉ có được trong một thời gian ngắn do ảnh hưởng của caffeine trong nước tăng lực. Tuy nhiên, nó không thể loại bỏ hoặc đảo ngược tác động của rượu trên cơ thể, và việc kết hợp cả hai loại chất này có thể gây ra các tác động nặng hơn và nguy hiểm. Khả năng phản ứng và phối hợp vận động có thể bị ảnh hưởng, làm tăng nguy cơ tai nạn.
Bên cạnh đó hãy nhớ không uống nước tăng lực không đường trong hoặc sau khi tập thể dục: việc thiếu đường (glucose) sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng nhiễm axit lactic và thúc đẩy sự xuất hiện của chuột rút cơ bắp.
Chuột rút trong trường hợp nghiện rượu mãn tính
Uống rượu thường xuyên có thể là nguyên nhân gây ra chứng chuột rút về đêm: một nghiên cứu bệnh chứng được thực hiện bởi bác sĩ Chloé Delacour và nhóm của bà trên 140 người cao tuổi (trung bình 68 tuổi) cho thấy uống rượu ít nhất một lần một tuần làm tăng nguy cơ bị chuột rút ở chân vào ban đêm là 6,5.
Ethanol tác động lên các sợi thần kinh, ở mức độ bao myelin (chất béo tạo thành vỏ tế bào thần kinh) và có thể gây tổn thương cho một số dây thần kinh, được gọi là bệnh đa dây thần kinh hoặc viêm đa dây thần kinh, sẽ ảnh hưởng đến cả hai chi dưới.
Điều này thường biểu hiện khi uống hơn 21 ly rượu mỗi tuần đối với nam và 14 ly đối với nữ. Những cơn đau này trở nên trầm trọng hơn khi lạnh và ẩm, và được cải thiện khi tiếp xúc với nhiệt.
Người ta thường thấy thiếu hụt thiamine (vitamin B1), cần thiết để chuyển hóa glucose thành năng lượng (chủ yếu ở não). Điều này được giải thích là do chế độ ăn uống thiếu hụt được quan sát thấy ở những người nghiện rượu, chế độ ăn uống kém dẫn đến thiếu vitamin.
Sự xuất hiện dần dần của chuột rút cơ bắt đầu ở tứ chi (cảm giác như bàn chân lạnh) và sau đó di chuyển lên bắp chân là điều bình thường. Việc ngừng uống rượu kết hợp với uống vitamin B1 có thể làm giảm dần tổn thương thần kinh này.
Tóm lại, rượu có thể là nguyên nhân gây ra chứng chuột rút cơ bắp, hoặc thậm chí làm cho tình trạng này trở nên tồi tệ hơn trong cả hai trường hợp nghiện rượu cấp tính và mãn tính. Việc bù nước tốt bằng đồ uống không cồn sẽ giúp ngăn ngừa sự bất tiện này xảy ra.
Đọc bài viết khác: